ابزارهای دندانپزشکی مثل ابزارهای جراحی باید تمیز و ضدعفونی شوند؛ به این دلیل که با جان و سلامت بیمار در تماس هستند. اگر مراحل تمیز و ضدعفونی کردن تجهیزات دندانپزشکی انجام نشود، احتمال اینکه برای بیمار مشکلاتی ایجاد شود، زیاد است؛ به‌همین دلیل مهم است که این اقدام به‌شکل درست و اصولی انجام شود. در این مقاله نکاتی برای ضدعفونی صحیح ابزارهای دندانی و جراحی آورده شده است؛ اگر می‌خواهید در این مورد بدانید، تا انتهای این مقاله از دنداناطب با ما همراه باشید.
ضدعفونی کردن تجهیزات دندانپزشکی
همان‌طور که در مقدمه گفته شد، این تجهیزات باید به‌شکل درست و اصولی تمیز و ضدعفونی شوند. در واقع همه این تجهیزات با یک روش تمیز و ضدعفونی نمی‌شوند و به‌طور کلی می‌توان آن‌ها را به سه دسته تقسیم کرد که در ادامه در مورد هرکدام توضیحاتی را ارائه می‌دهیم.
ضدعفونی کردن تجهیزات غیربحرانی
معمولا تجهیزات غیربحرانی با بافت، غشا یا مخاط دندان بیمار در تماس نیستند و جزء ابزارهای کم خطر و غیربحرانی محسوب می‌شوند. تجهیزات مربوط به اشعه عکس‌برداری معمولا جزء این دسته هستند.
ضدعفونی کردن تجهیزات نیمه‌بحرانی
این تجهیزات خطر انتقال بیماری کمی دارند، اما با این حال بهتر است به روش درست ضدعفونی شوند. مثلا: هندپیس‌ها معمولا نباید در حمام محلول شستشو و ضدعفونی خیس شوند. آن‌ها را اسپری کنید یا با مواد ضدعفونی‌کننده پاک کنید. برای تمیز کردن و نگهداری داخلی، توصیه‌های نوشته شده روی این ابرارها را دنبال کنید.
ابزارهای چرخان دندانپزشکی مجاز به غوطه‌ورشدن در محلول‌های عواملی هستند که مخصوص این نوع طراحی شده‌اند. برای جلوگیری از زنگ زدگی، بلافاصله پس از برداشتن آن را بشویید و خشک کنید.
ابزارهایی که برای درمان ریشه استفاده می‌شوند، باید به دلیل حساسیت آن‌ها به آسیب مکانیکی جداگانه ضدعفونی شوند. این تجهیزات دارای دسته رنگی آنودایز شده هستند و ممکن است در آماده سازی‌های قلیایی آسیب ببینند و همچنین رنگ خود را از دست بدهند.
تمام ابزارها پس از ضدعفونی باید با آب شسته شوند. لطفا توجه ویژه‌ای به موقعیت مورب زاویه‌های کنترا و هندپیس‌ها داشته باشید تا از ورود آب به کلاچ یا سایر اجزاء جلوگیری شود. بعضی از این تجهیزات مقاوم به حرارت و دما هستند و باید با روش استریل کردن با بخار اشباع آن‌ها را تمیز و ضدعفونی کرد. این در حالی است که بعضی دیگر از این تجهیزات به حرارت حساس هستند و با استفاده از ضدعفونی‌کننده‌های سطح بالا باید آن‌ها را تمیز و ضدعفونی کرد.
ضدعفونی کردن تجهیزات بحرانی و خطرناک
این ابزارها جزء پرخطرترین تجهیزات دندانپزشکی هستند که با بافت یا استخوان دندان افراد درارتباط‌اند. این تجهیزات با بخار اشباع ضدعفونی می‌شوند تا کاملا تمیز شوند. برای تمیز کردن این نوع از تجهیزات حتما باید دستورات تولیدکننده تجهیزات با دقت بررسی و طبق آن تجهیزات را تمیز و ضدعفونی کنید.
نکات مهم در این زمینه …
توجه داشته باشید که ضدعفونی ابزارها بیشتر از زمان توصیه شده توسط سازنده ممکن است باعث موارد زیر شود:
- خوردگی، ناشی از محتوای بیش از حد آلودگی در محلول
- خوردگی، ناشی از غلظت بیش از حد محلول در نتیجه تبخیر
- تضعیف اثر ضد عفونی‌کننده، ناشی از آلودگی پروتئینی محلول
ابزارهای حساس (مانند ابزارهای میکرو جراحی) را می‌توان با امواج اولتراسونیک تمیز کرد.برای تمیز کردن این ابزارها یک ماده شستشو یا ضد عفونی‌کننده مناسب باید به آب اضافه شود (به پارامترهایی مانند غلظت، زمان قرار گرفتن در معرض و دما توجه شود) توصیه می‌شود برای شستشو از آب گرم استفاده کنید. (این کار باعث تقویت اثر شستشو می‌شود) اما بهتر است دمای آن بیش از 42 درجه سانتیگراد نباشد.
قوانین ضدعفونی کردن تجهیزات دندانپزشکی
- ابزارها باید به طور کامل غوطه‌ور شوند.
- اتصالات ابزار مانند قیچی باید باز باشد.
- سبدهای ابزار باید از توری ساخته شده باشد که در عملکرد امواج تداخل نداشته باشد.
- محلول باید حداقل یک بار در روز (در موارد کثیفی شدید بیشتر) تعویض شود.
- هندپیس‌ها نباید با پاک‌کننده اولتراسونیک تمیز شوند.
- ابزارهای چرخشی را فقط می‌توان با مواد مخصوصی که برای این نوع ابزارها مناسب است تمیز کرد.
- در صورتی که افراد از دستورات تولید تجهیزات دندانپزشکی پیروی نکنند، برخی از تجهیزات مانند هندپیس‌ها شاید به زمان بیشتری برای خشک شدن نیاز داشته باشند.
- وجود وقفه در دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی ممکن است باعث خشک نشدن تجهیزات شود.
شرکت دنداناطب به‌عنوان یکی از بهترین شرکت‌های وارد کننده تجهیزات دندانپزشکی محسوب می‌شود. با توجه به اینکه ضد عفونی کردن تجهیزات دندانپزشکی، اهمیت بسیار زیادی در مطب‌های دندانپزشکی دارد، خرید مواد مناسب هم برای این تجهیزات اهمیت زیادی داد. برای اینکه در مورد خرید این تجهیزات انتخاب بهتر و دقیق‌تری داشته باشید، می‌توانید با کارشناسان دنداناطب در تماس بوده و در این زمینه راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.
سخن پایانی
همان‌طور که در این مقاله گفته شد، ضدعفونی کردن تجهیزات دندانپزشکی بر اساس نوع این دستگاه‌ها و ابزارها مشخص می‌شود؛ برخی از ابزارها بحرانی، برخی نیمه بحرانی و برخی دیگر غیربحرانی هستند که خطر کمتری برای سلامتی و جان افراد دارند، اگر کمتر ضدعفونی شود. این در حالی است تجهیزات بحرانی با بافت دندان فرد در ارتباط سهتند و باید مرتب و به‌شکل صحیح ضدعفونی شوند.اگر باوجود همه این موارد گفته شده بازهم سوالی در این زمینه دارید، می‌توانید در بخش ارسال نظرات، سوالات خودتان را با ما به اشتراک بگذارید تا در اولین فرصت جواب دهیم.
سوالات متداول
برخی از تجهیزات دندانپزشکی که در دسته تجهیزات بحرانی قرار دارند، به این دلیل که با بافت و غشای دندان فرد در ارتباط هستند؛ اگر دائما ضدعفونی و تمیز نشوند، مشکلاتی را برای سلامتی افراد ایجاد خواهند کرد؛ به‌همین دلیل ضدعفونی کردن این تجهیزات اهمیت زیادی دارد.
ضدعفونی کردن یعنی حذف کردن میکروارگانیسمهای مضر از روی تجهیزات دندانپزشکی که این شامل ویروس، میکروب، قارچ و … و با استریل کردن متفاوت است. استریل کردن، یعنی حذف تمامی میکروارگانیسمهای زنده از روی تجهیزات دندانپزشکی که باید در این روش هیچ‌گونه میکروب، قارچ و یا ویروسی روی تجهیزات دندانپزشکی باقی نماند. بهتر است بدانید که روش استریل کردن تجهیزات دندانپزشکی، ایمن‌تر است؛ اما گاهی نیازی به استریل کردن نیست و می‌توان با ضدعفونی کردن مجددا از آن‌ها استفاده کرد.
