ام تی ای

یکی از مشکلات مهم در دندانپزشکی ترمیمی و درمان ریشه، کنترل رطوبت است. سیستم کانال ریشه‌ای که باید پر شود، لازم است خشک باشد تا بدون مشکلات ناشی از آلودگی به خون، ترمیم خوبی ایجاد شود. در سال‌های اخیر دندانپزشکان با استفاده از ام تی ای دندان پزشکی توانسته‌اند مشکلات مربوط به رطوبت و خونریزی را تا حد زیادی کنترل کنند. در این مقاله قصد داریم درباره MIT دندانپزشکی، ترکیبات، کاربردها، مزایا، معایب و نکات مهم در زمان خرید آن صحبت کنیم. از شما دعوت می‌کنیم با ما همراه باشید.

mta دندانپزشکی چیست

در سال‌های اخیر، دکتر ترابی نژاد و همکارانش، توانسته‌اند سیمان جدیدی به‌نام تری اکسید معدنی (MTA؛ ProRoot MTA، DENTSPLY Tulsa Dental) بسازند که به‌نظر می‌رسد تمام ویژگی‌های یک سیمان ایده‌آل برای مهر و موم کردن ارتباطی سیستم کانال ریشه و حفره دهان را داشته باشد.

MTA نوعی سیمان ریشه بسیار زیست سازگار است که در التیام و استخوان‌سازی بافت دندان نقش مهمی دارد. این ماده آبدوست است. MTA پودری متشکل از تری اکسیدهای ریز (اکسید تری کلسیم، اکسید سیلیکات، اکسید بیسموت) و سایر ذرات آبدوست (سیلیکات تری کلسیم و آلومینات تری کلسیم) است که در مجاورت رطوبت تشکیل می‌شوند. هیدراتاسیون پودر منجر به تشکیل ژل کلوئیدی با pH= 12.5 می‌شود. ژل تقریبا در عرض 3 تا 4 ساعت به یک جامد سخت تبدیل می‌شود. این سیمان به‌دلیل زیست‌سازگاری، خواص ضدباکتریایی، سازگاری خوب، خواص آب‌بندی و ماهیت آبدوست آن، با سایر موادی که در حال حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرند، متفاوت است.

MTA برای ترمیم ریشه دندان در درمان اندو ساخته شده است و در فرمولاسیون آن از سیمان پرتلند تجاری، ترکیب شده با پودر اکسید بیسموت استفاده شده است. MTA برای ایجاد پلاگ‌های آپیکال در حین آپکسیفیکاسیون، ترمیم سوراخ‌های ریشه در طول درمان ریشه، درمان تحلیل داخلی ریشه و پوشش پالپ استفاده می‌شود.

MTA مخفف Mineral Trioxide Aggregate است و یک ماده بیولوژیکی است که در دندانپزشکی برای ترمیم حفره های دندان، مهر و موم کردن کانال ریشه، پوشش مستقیم پالپ و جراحی آپیکوکتومی استفاده می شود. MTA دارای خواص منحصر به فردی است که آن را به یک ماده ایده آل برای این کاربردها تبدیل می کند.

ترکیبات mta

سنگدانه تری اکسید معدنی (MTA) یک سیمان اندودونتیک آبدوست و زیست سازگار با توان تحریک التیام و استخوان‌زایی است که در مجاورت رطوبت سخت می‌شود. ام تی ای دندان پزشکی مخلوطی از سیلیکات تری کلسیم، اکسید بیسموت، سیلیکات دی کلسیم، آلومینات تری کلسیم و سولفات کلسیم و از نظر شیمیایی شبیه به مخلوط سیمان استاندارد است. پودر MTA با آب واکنش می‌دهد و خمیری را به‌وجود می‌آورد که بسیار قلیایی است و سپس به شکل یک توده خنثی درمی‌آید. میزان موفقیت بالینی پالپوتومی MTA مشابه فرموکرزول و سولفات آهن است.

کاربرد و موارد استفاده از ام تی ای دندان پزشکی

در 10 سال گذشته، ام تی ای دندان پزشکی کاربرد خود را به‌طور ویژه در درمان‌های محافظه‌کارانه مانند اندو پیدا کرده است. ترومای دندانی رویدادی است که قابل پیش‌بینی نیست و معمولا مدیریت آن برای پزشکان دشوار است. بنابراین دندانپزشک باید آماده مداخله در فرایند درمان بیمارانی باشد که دچار ترومای دندانی شده‌اند. مداخله زودهنگام اغلب برای بهبود پیش آگهی تروما بسیار مهم است. در صورت وجود شکستگی کرونر در معرض دید عاج، هدف اولیه باید مهر و موم کردن توبول‌های عاجی باشد. به‌خصوص در بیماران جوان، اندازه و تعداد توبول‌های عاجی بزرگ است و حتی اگر مقدار کمی از عاج در معرض دید باشد، اجازه می‌دهد تعداد زیادی از باکتری‌های پلاک و متابولیت‌های آن‌ها به سمت پالپ زیرین حرکت کنند و باعث التهاب شوند. وقوع این اتفاق ممکن است گاهی در مدت کوتاهی منجر به نکروز شود. هنگامی که ترومای دندانی باعث آسیب پالپ شده باشد، مداخله اورژانسی در زمینه مدیریت پالپ الزامی است. یکی از درمان‌ها در کنار درمان ریشه، کپینگ مستقیم یا پالپوتومی جزئی است. پالپوتومی جزئی را می‌توان با استفاده از MTA انجام داد. ام تی ای دندان پزشکی به‌دلیل سازگاری بالا، مکانیزمی مشابه هیدروکسید کلسیم (Ca(OH) 2) دارد و بنابراین یک آنتی‌باکتریال قوی است.

پالپ متشکل از اجزاء سلولی، عروق و اعصاب را بافت همبند مخاطی بالغ می‌نامند. درمان ریشه در صورتی استفاده می‌شود که آسیب پوسیدگی یا تروماتیک دندان باعث تغییر غیرقابل برگشت بافت پالپ و نکروز آن شده باشد. همچنین اگر قرار باشد عنصر دندانی در توانبخشی‌های پروتز نقش داشته باشد، می‌توان از این روش استفاده کرد که به احتمال زیاد، به‌دلیل کاهش قابل توجه بافت دندان، تغییر غیرقابل برگشت پالپ نیز مشخص می‌شود. در طول درمان ریشه، باید از آلودگی با خون جدّا اجتناب شود و سیستم کانال ریشه کاملا خشک باشد تا بتوان کانال ریشه را پر کرد. در حین درزگیری سوراخ، کنترل خونریزی و ایجاد یک میدان خشک نیز ضروری است.

مکانیسم اثر ام تی ای دندان پزشکی با ویژگی‌های بالینی حفره دهان انسان مرتبط است. هنگامی که MTA در تماس مستقیم با بافت‌های انسانی قرار می‌گیرد، قادر است یون‌های کلسیم را برای تکثیر سلولی آزاد کند. علاوه‌براین، با pH قلیایی خود یک محیط ضدباکتری ایجاد و تولید سیتوکین را تنظیم می‌کند. به این ترتیب، ام تی ای دندان پزشکی به مهاجرت و تمایز سلول‌های تولیدکننده بافت سخت که هیدروکسی آپاتیت را روی سطح MTA تشکیل می‌دهند و یک مهر و موم بیولوژیکی ایجاد می‌کنند، کمک می‌کند.

در نهایت، در طی جراحی ریشه، حفره رتروگراد باید کاملا خشک شود. درک عملکرد این بیومتریال، رفتار آن در تماس با سایر مواد مورد استفاده در دندانپزشکی و مهم‌تر از همه، در طول زمان یا از دیدگاه بالینی و رادیوگرافی مهم است.

مزایا و معایب MTA در دندانپزشکی

ترابی نژاد و همکارانش نشان دادند که خواص ضدباکتریایی MTA نسبت به آمالگام، IRM (سیمان اوژنول اکسید روی تقویت شده با پلی متیل متاکریلات) و SuperEBA (سیمان اوژنول اکسید روی تقویت شده با اکسید آلومینیوم و با اسید اتوکسی بن) بیشتر است. با‌این‌وجود، طیف ضدمیکروبی آن محدود است و در صورت مشکوک بودن به آلودگی باکتریایی یا در صورت وجود التهاب حاد، توصیه می‌شود که pH را افزایش داده و کانال ریشه را با استفاده از خمیر هیدروکسید کلسیم به مدت یک هفته قبل از کاربرد MTA ضدعفونی کنید. علاوه‌براین، سازگاری حاشیه‌ای و خواص آب‌بندی ام تی ای دندان پزشکی بسیار بیشتر از آمالگام، IRM و SuperEBA است.

همان‌طور که اشاره شد، مشخصه‌ای که MTA را از سایر مواد مورد استفاده تا به امروز در اندودنتیکس متمایز می‌کند، خواص آبدوستی آن است. موادی که برای ترمیم سوراخ‌ها، مهر و موم کردن آماده‌سازی رترو در اندودنتیکس جراحی، بستن اپیک‌های باز یا محافظت از پالپ در پوشش مستقیم پالپ استفاده می‌شوند، ناگزیر در تماس با خون و سایر مایعات بافتی هستند. رطوبت ممکن است به‌دلیل اثرات بالقوه آن بر خواص فیزیکی و توانایی آب‌بندی مواد ترمیم‌کننده، عامل مهمی باشد و MTA تنها ماده‌ای است که تحت تأثیر رطوبت یا آلودگی خون قرار نمی‌گیرد. به‌نظر می‌رسد وجود یا عدم وجود خون بر توانایی آب‌بندی سنگدانه‌های تری اکسید معدنی تأثیری ندارد. در واقع MTA فقط در حضور آب تنظیم می‌شود.

MTA یک ماده منحصر به فرد با مزایای مختلف است که با موفقیت در انواع کاربردهای بالینی دندانپزشکی مورد استفاده قرار گرفته است. بااین‌حال، معایب آن از جمله هزینه بالا، تغییر رنگ، دشواری در جابجایی و زمان سخت شدن طولانی را نمی‌توان نادیده گرفت.

روش استفاده از mta

پودر MTA بلافاصله قبل از استفاده با آب مخلوط می‌شود. خمیر حاصل با استفاده از یک حامل اختصاصی یا یک ابزار پلاستیکی روی محل پالپوتومی اعمال می‌شود و در محل باقی می‌ماند تا سفت شود. قبل از ترمیم دندان با مواد پایه مناسب پوشانده می‌شود. خمیر را فقط باید پس از انجام هموستاز استفاده کرد. خونریزی مداوم از محل پالپوتومی نشانه‌ای برای پالپکتومی یا کشیدن دندان است.

نکات قابل توجه در زمان خرید ام تی ای دندانپزشکی

 قبل از خرید ام تی ای دندان پزشکی باید به موارد زیر توجه کنید:

• نوع MTA: در بازار انواع مختلفی از MTA وجود دارد که کاربردهای متفاوتی دارند. بنابراین، قبل از خرید باید اطمینان حاصل کنید که MTA مورد نیازتان را سفارش دهید.
• برند: برندهای مختلفی از MTA در بازار وجود دارند. برای اطمینان از کیفیت و قابلیت اطمینان بیشتر، بهتر است از برندهای معتبر و شناخته شده خرید کنید.
• تاریخ انقضا: MTA مانند سایر مواد پزشکی، دارای تاریخ انقضا است. بنابراین، قبل از خرید باید تاریخ انقضای محصول را بررسی کنید.
• قیمت: قیمت MTA بین برندها و فروشگاه‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد. بهتر است با بررسی قیمت‌های مختلف و انتخاب فروشگاهی که قیمت مناسبی دارد، هزینه خود را کاهش دهید.
• شرایط نگهداری: برای حفظ کیفیت ام تی ای دندان پزشکی، این ماده باید در شرایط خشک و خنک نگهداری شود. بنابراین، قبل از خرید باید مطمئن شوید که شرایط نگهداری محصول در فروشگاه مناسب است.

خرید mta دندانپزشکی

MTA دندانپزشکی را می‌توانید از فروشگاه‌های لوازم دندانپزشکی سطح شهر یا به‌صورت آنلاین بخرید. البته مزیت خرید از فروشگاه‌های لوازم دندانپزشکی این است که می‌توانید قبل از خرید، کیفیت و شرایط نگهداری محصول را بررسی کنید. در فروشگاه‌های آنلاین نیز می‌توانید با بررسی نظرات و امتیازات دیگران، بهترین گزینه را انتخاب کنید. در هر صورت، قبل از خرید باید به این نکات توجه کنید و مطمئن شوید که محصول خریداری شده، کیفیت و شرایط نگهداری مناسبی دارد.

قیمت mta دندانپزشکی

خرید mta دندانپزشکی با توجه به کیفیت، برند، کشور سازنده و نوسانات ارز متفاوت است. در سال 1402 قیمت ام تی ای از گرمی 200 هزار تومان الی 1 میلیون و 700 هزار تومان متغیر است.

سخن پایانی

سنگدانه‌های تری اکسید معدنی (MTA) در 5 تا 8 سال گذشته طرفداران زیادی در حوزه دندانپزشکی پیدا کرده‌اند. ام تی ای دندان پزشکی به‌دلیل زیست سازگاری بالا، قابلیت آب‌بندی خوب و عدم آلودگی با خون، کاربردهای نسبتا وسیعی در درمان ریشه دارد. MTA ممکن است برای پوشاندن پالپ‌های حیاتی در معرض قرار گرفته، مهر و موم کردن اپیک یا سوراخ‌های باز یا به‌عنوان ماده پرکننده مجدد در جراحی آپیکال استفاده شود.