ست ترمیم دندانپزشکی

یکی از ابزار ها و وسایل مورد نیاز و مهم در انجام خدمات مربوط به دندانپزشکی، ست ترمیم دندانپزشکی است که در انواع مختلف و با توجه به نیاز بیمار، نوع درمان و سلیقه دندانپزشک، از یکی از آن ها استفاده می شود. به عبارت دیگر، ست ترمیم دندانپزشکی، مجموعه ای از ابزار ها و وسایل مورد نیاز دندانپزشک است که در طی درمان از آن استفاده خواهد شد. با توجه به اهمیت وجود این لوازم در کنار دندانپزشک، در این مطلب، شما را با برخی از مهم ترین انواع ست ترمیم دندانپزشکی آشنا خواهیم کرد.

اهمیت شناخت ست های دندانپزشکی

لازم است بدانید، یکی از مهم ترین نقش ها و وظایف دستیار دندانپزشک، فراهم کردن و آماده سازی ست ترمیم دندانپزشکی برای پزشک مربوطه است که باید قبل از شروع درمان انجام شود. به عبارت دیگر، دستیار دندانپزشک، باید قبل از آغاز پروسه درمان دندان، تمامی وسایل و مواد لازم برای درمان مشخص شده را در قالب یک مجموعه با نام ست ترمیم دندانپزشکی، جمع آوری و آماده کند که این مجموعه، شامل ابزار ها، وسایل و مواد لازم در درمان بیمار است. در برخی موارد که مواد مورد استفاده در دندانپزشکی دچار تغییر حالت می شوند، لازم است بلافاصله قبل از زمان مورد نظر برای درمان، از ظرف مخصوص خود خارج شوند که در این شرایط، دستیار دندانپزشک، ماده را آماده و مخلوط می کند و به پزشک تحویل می دهد.

انواع ست دندانپزشکی

همان طور که اشاره شد، ست ترمیم دندانپزشکی، شامل انواع مختلفی از ابزار ها و تجهیزات مورد نیاز برای نوع خاصی از درمان است که در ادامه، به برخی از مهم ترین آن ها اشاره می کنیم:

ست ترمیم کامپوزیت

ست ترمیم کامپوزیت شامل ابزار ها و وسایل لازم جهت معاینه و هم چنین برخی وسایل دیگر است که شامل موارد زیر می باشد:

• ابزار ها و وسایل معاینه، شامل آینه، پنس، اسپاتول، سوند و ساکشن، که از آن ها برای بررسی وضعیت دندان ها و لثه ها و انتخاب محل مناسب ترمیم استفاده می شود.
• هندپیس که نوعی دستگاه الکتریکی برای تراش دادن و شکل دهی به دندان ها و از بین بردن مواد ترمیمی قدیمی است.
• بور های مختلف که همان سر های تیز و مخروطی شکل هستند که برای برش و فرم دهی به دندان ها و حفره های دندانی کاربرد دارند.
• مواد کامپوزیت که همان ماده ترمیمی تشکیل شده از مخلوط رزین و فیلر های معدنی است و به رنگ طبیعی دندان وجود دارد.
• اتچ که محلولی اسیدی برای خشک کردن و سفت کردن سطح دندان ها قبل از گذاشتن مواد کامپوزیت کاربرد دارد.
• باند که همان ماده چسبنده برای اتصال کامپوزیت به سطح دندان ها می باشد.
• کیور که دستگاه نوری برای سخت کردن و پلیمریزه کردن کامپوزیت است.
• ماتریکس بند که نوعی نوار فلزی یا پلاستیکی برای فرم دهی به کامپوزیت در حفره های دندانی است.
• وج که یک قطعه چوبی یا پلاستیکی برای جداسازی دندان ها و جلوگیری از ریختن کامپوزیت بین دندان ها است.
• کارور که نوعی ابزار تیز و خمیده برای فرم دهی و برش کامپوزیت در حفره های دندانی است.
• فینیشر که ابزاری تیز و مخروطی شکل برای صاف کردن و از بین بردن اضافه های کامپوزیت است.
• پولیشر که ابزاری نرم و گرد برای صیقل دادن و براق کردن کامپوزیت ها می باشد.

ست ترمیم آمالگام

نوع دیگری از ست ترمیم دندانپزشکیف ست ترمیم آمالگام است که در آن، از ابزار ها و تجهیزات مختلفی استفاده می شود. از آن جایی که در زمان ترمیم با آمالگام، نیاز به استفاده از ابزار مخصوص برای قرار دادن و فشردن ماده در حفره دندان است، آشنایی با مجموعه این وسایل اهمیت ویژه ای دارد. در ادامه، برخی از مهم ترین ابزار در ست ترمیم آمالگام را نام می بریم:

• سرنگ تزریق که مواد بی حسی درون آن قرار گرفته و برای بیمار تزریق خواهد شد.
• توربین که وسیله تراش دادن مینا و عاج دندان است که با قدرت زیاد و دور بالا از آن استفاده می شود.
• فرز فیشور که برای تراش دادن پر قدرت مینا و عاج دندان به کار برده می شود و در اغلب موارد، از نوع نوار سبزآبی یا سیاه آن استفاده می شود.
• پنس که از آن، برای برداشتن بسیاری از مواد لازم مانند پنبه رول، مواد روت کانال، نوار کاربن، نوار ماتریکس و غیره استفاده می شود.
• سوند که یکی از ابزار های پرکاربرد در دندانپزشکی است و برای تشخیص پوسیدگی، تمیز کردن اطراف دندان، درآوردن نخ زیر لثه، بررسی وضعیت لثه و عمق شیار آن و غیره به کار برده می شود.
• کندانسور که نوعی ابزار فلزی برای متراکم کردن آمالگام درون حفره تراشیده شده است و با نوک قلم تخت، دارای دو سر با قطر های مختلف می باشد.
• اسپاتول دهانی که برای جاسازی نخ زیر لثه، مخلوط کردن دورآلی و برداشتن سمان و غیره کاربرد دارد.

ست ترمیم عصب کشی

یکی دیگر از انواع ست ترمیم دندانپزشکی، ست ترمیم عصب کشی یا روت کانال است که شامل ابزار ها و وسایل مختلف است. در ادامه، برخی از مهم ترین ابزار های مورد استفاده در عصب کشی را نام می بریم:

• دستگاه پاتورکس که از جمله ابزار های مهم در عصب کشی دندان است و با چرخش اشعه به دور سر بیمار، عکسبرداری را انجام می دهد.
• دریل که چرخشی با سرعتی معادل 250 دور در دقیقه دارد و در حین عصب کشی، با پاشیدن آب، مانع از آسیب رسیدن به مینای دندان خواهد شد.
• تی برنیشر که ابزاری نرم و با سر پدالی و توپی است و از آن، برای صاف کردن و تراشیدن آمالگام استفاده می شود.
• توربین که می توان با آن، پوسیدگی های دندان را طبق نظر دندانپزشک برداشت.
• آنگل که یکی از ابزار های مهم در عصب کشی دندان است و شامل اجزای مختلفی مانند کارتریج، هد، ورودی و خروجی آب و غیره است.
• اپکس فایندر که نوعی دستگاه الکترونیکی است که از آن، برای اندازه گیری امپدانس، میزان مقاومت مواد و فرکانس استفاده می شود. به عبارت دیگر، دندانپزشک از این دستگاه، برای اندازه گیری میزان دقیق طول کانال ریشه استفاده می کند.

ست اکسترکشن یا کشیدن دندان

یکی دیگر از انواع ست ترمیم دندانپزشکی، ابزار های مورد استفاده برای خارج سازی دندان یا اکسترکشن است. برخی از مهم ترین ابزار ها در این موارد، شامل وسایل زیر است:

• الواتور ها که برای لق نمودن دندان یا لوکسه کردن آن قبل از خارج کردن دندان و پس از بی حسی کاربرد دارند که اغلب دندانپزشکان، از انواع مختلف الواتور ها در شکل ها و اندازه های گوناگون استفاده می کنند.
• فورسپس ها که از آن ها برای خارج کردن دندان از داخل استخوان استفاده می شود. انواع مختلفی از این ابزار برای فک بالا و پایین وجود دارد که هر کدام، دارای طراحی اختصاصی برای فک بالا و پایین هستند.
• سوزن گیر که استفاده از آن، در برخی موارد که نیاز به بخیه زدن پس از خارج کردن دندان است رایج است. سوزن گیر ها نیز در اندازه های مختلف و زاویه های متفاوت وجود دارند که از آن ها در شرایط خاص استفاده می شود.

ست بخیه زدن و برداشتن بخیه

از دیگر انواع ست ترمیم دندانپزشکی، ست بخیه زدن و برداشتن بخیه است که شامل ابزار های مختلف برای برداشتن بخیه های دندانی است. در ادامه، برخی از مهم ترین و رایج ترین ابزار موجود در این نوع ست دندانپزشکی را نام می بریم:

• دسته بیستوری که تیغه بسیار تیزی از جنس فولاد ضد زنگ است.
• تیغ بیستوری که از جنس کربن و برنج است و از آن، برای جراحی دندان استفاده می شود.
• سرنگ که ابزاری برای تزریق مواد بی حسی قبل از انجام کار بر روی دندان است.
• سوزن گیر که برای گرفتن سوزن به منظور زدن بخیه زخم ها کاربرد داشته و شکلی شبیه به قیچی دارد.
• الواتور که از آن در جراحی دندان و برای بلند کردن فلپ های لثه و بافت های نرم استفاده می شود.
• رترکتور یا همان منقبض کننده که در دو نوع دستی و خودکار وجود دارد و به دندانپزشک کمک می کند، دید بهتری نسبت به موقعیت دندان داشته باشد. این ابزار جراحی، با داشتن تیغه های خمیده و قلاب مانند با زاویه های مختلف، بافت های سطحی و عمیق را به اطراف می فشارد.
• گالی پات که از آن برای نگهداری ابزار و دارو های مورد نیاز در پروسه جراحی استفاده می شود.
• سرساکشن جراحی که وسیله ای برای خارج کردن بزاق و آب دهان یا خون جمع شده در دهان بیمار است.