یکی از موادی که برای ترمیم و بازسازی دندانها استفاده میشود؛ گلاس آینومر دندانپزشکی است. این ماده سفید رنگ بوده و بهراحتی به دندانها میچسبد. گلاس آینومر با آزاد کردن ماده فلوراید؛ محافظت بیشتری از دندانها دربرابر پوسیدگی خواهد داشت.
درباره شیوه چسبیدن این ماده به دندانها لازم است بدانید که نیازی به استفاده از فسفریک اسید و زبر کردن سطح دندانها با این شدت ندارند و تنها با واکنش شیمیایی با دندان به آنها میچسبند و اتصال سختی برقرار میکنند. در حقیقت این پیوند به دلیل فلوراید موجود در ماده و هیدروکسی آپاتیت دندان رخ میدهد. پس اگر شنیدهاید که برای افزایش چسبندگی گلاس آینومر باید از اسید فسفریک استفاده شود؛ لازم است اطلاعات غلط خود را دور بریزید. ممکن است بپرسید که راه حل افزایش چسبندگی این ماده به دندان چیست. قبل از اینکه پاسخ سوال را بگویم بیایید با انواع سیمان گلاس آینومر بیشتر آشنا شویم.
انواع گلاس آینومر
- سیمان گلاس آینومر اصلاح شده با رزین: یک نوع سیمان گلاس آینومر با اصلاحات رزینی تهیه شده است؛ که بهبودهایی در خواص آن ایجاد کرده است. این اصلاحات شامل استفاده از یک نوع رزین است که از مونومرهای آبدوست با قابلیت پلیمریزاسیون مثل هیدروکسی اتیل متاکریلات تشکیل شده است. عملکرد سیمانهای اصلاح شده با رزین، شامل یک فرایند واکنش اسید و باز و پلیمریزاسیون نوری است.
- سیمان گلاس آینومر تقویت شده با فلز: یک نوع سیمان گلاس آینومر بهوسیله اضافه کردن فلز به آن تقویت شده است. در این فرآیند، ذرات پرکننده فلزی برای افزایش استحکام، مقاومت در برابر شکست و سایش به کار رفتهاند. معمولاً از ذراتی مانند پودر آلیاژ آمالگام، به عنوان مثال ذرات نقره، استفاده میشود. اما این نوع سیمانها به رنگی جذاب تبدیل نمیشوند.
- سیمان گلاس آینومر معمولی: سیمان گلاس آینومر معمولی از یک ترکیب پیچیده از تکنولوژی و شیمی تشکیل شده است، که از همبستگی سیلیکاتها و سیمانهای پلی کربوکسیلاتی روی استفاده میکند. این ترکیب با هدف ایجاد یک محصول با خصوصیات مطلوب از هر دو جزء ترکیب میشود. سیمانهای گلاس آینومر معمولی، شامل شیشههای فلوئوروآلومیناسیلیکاتی هستند که دارای قابلیت رهایش یونی بوده، و در این زمینه با سیمانهای کربوکسیلاتی روی از خانواده سیمانهای پایه اسیدی محسوب میشوند.
مواد مورد استفاده برای افزایش چسبندگی گلاس آینومر
اکنون که با گلاس آینومر و انواع آن آشنا شدید؛ به این سوال که برای افزایش چسبندگی گلاس آینومر از چه مادهای استفاده میشود پاسخ میدهیم. تا اینجا متوجه شدید که استفاده از اسید فسفریک برای چسباندن گلاس آینومر به دندان اشتباه است و حتی میتواند اثر چسانندگی طبیعی این دو متریال با یک دیگر را از بین ببرد و گاهی به سلامت دندانها نیزآسیب میرساند. به همین دلیل متخصصان از کویتی کاندیشنرها قبل از چسباندن گلاس آینومر استفاده میکنند. پلی آکریلیک اسید، یکی از کویتی کاندیشنر ها است. این ماده به خاصیت چسبانندگی میان گلاس آینومر و دندان کمک میکنند. در ادامه بیشتر با خواص این ماده آشنا میشویم.
- حذف پروتئینهای سطح دندان: برای چسباندن مستقیم و دقیق گلاس آینومر به سطح دندان، لازم است که سطح دندان کاملاً پاک و خالی از هر گونه ماده اضافی باشد. کویتی کاندیشنرها دقیقاً این کار را انجام میدهند. این مواد با حذف پروتئینهای سطح دندان، آن را تمیز میکنند و به خوبی شرایط چسبیدن گلاس آینومر به دندان را فراهم میکنند. این عملیات باعث میشود که اتصال بین دندان و گلاس آینومر دقیق و پایدارتری برقرار شود، که در نهایت به بهبود عملکرد و ماندگاری درمانهای دندانی کمک میکند.
- تسهیل اتصال شیمیایی: قبلاً بحث کردهایم که پیوند میان فلوراید و هیدروکسی آپاتیت، مهمترین عامل در چسبندگی میلان دندان و گلاس آینومر است. پلی آکریلیک اسیدها، که به عنوان کاندیشنرها شناخته میشوند، این اتصالات شیمیایی را تسهیل میکنند و باعث ایجاد ارتباطی قویتر و دائمیتر میان دندان و مواد دندانپزشکی میشوند. این اقدامات بهبود محسوسی در کیفیت اتصالات ایجاد میکنند و به بهبود عملکرد و ماندگاری در درمانهای دندانی کمک میکنند.
- افزایش میزان چسبندگی: هر چه سطح دندان تمیزتر و شرایط برقراری ارتباط شیمیایی بهتر باشد، اتصال بهتری بین دندان و مواد دندانپزشکی خواهیم داشت. پلی آکریلیک اسید به عنوان یک ماده کاندیشنر عمل میکند. بدون ایجاد دمنیرال در سطح دندان، این ماده سطح را بهطور کافی تمیز و خشن میکند. با ایجاد شرایط مطلوب برای اتصال، پلی آکریلیک اسید بهترین گزینه برای این کار محسوب میشود. این اقدامات نه تنها به بهبود کیفیت اتصال کمک میکنند بلکه به افزایش عملکرد در درمانهای دندانی نیز منجر میشوند.
- کاهش میزان حساسیت: نسبت به اسید فسفریک، کویتی کاندیشنرها کمتر احتمال دارد که باعث حساسیت دندان شوند. این امر به دلیل طراحی خاص آنها برای استفاده با گلاس آینومرهاست. آنها با بهبود و تسریع فرآیند چسبندگی، به طور موثری سطح دندان را برای پذیرش مواد دندانی آماده میکنند، کمترین خطر و احتمال بروز حساسیت را فراهم میآورند و در نتیجه، باعث افزایش عملکرد و بهبود وضعیت دندانها میشوند.
- تقویت اتصال: استفاده از پلی آکریلیک اسید میتواند به تقویت اتصال بین گلاس آینومر و دندان کمک کند، به ویژه در شرایطی که سطح دندان به دلیل پوسیدگی یا آسیبهای دیگر، ضعیف شده باشد. این ماده با افزایش قدرت چسبندگی و بهبود فرآیند اتصال، میتواند به بهبود عملکرد و استحکام اتصال کمک کند، و در نهایت، به بهترین نتیجه در درمان و بازسازی دندانها منجر شود.
